نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)

*مرحوم رجاء و ملا علی جعفری از دیگر تعزیه سرایان زمینه اصفهان هستند، از تعزیه سرایان اصفهان ملا مصیب و ملا علی علاوه بر تعزیه خوانی به موسقی ایرانی اشراف داشته اند. سید محمد رضوی خوانساری فرزند سید زین‌العابدین از علما و فضلای اصفهان و صاحب تألیفاتی در فقه، اصول، کلام و… سیصد مجلس تعزیه سروده است. از دیگر اساتید زمنیه تهران، می‌توان به میرماتم (شاعر تعزیه معروف شهادت حضرت قاسم) میرغم (شاعر تعزیه معروف وداع شهربانو وغارت خیمه‌ها) ومرحوم محمد باقر معین البکاء اشاره کرد. قبل از ورود به بحث در خصوص مختصات و نشانه‌های تک تک زمینه‌های مهم و کشوری شبیه‌خوانی(تعزیه) توجه به این نکته که بین شبیه‌خوانان به اشتیباه جا افتاده لازم مینماید، زمینه تهران با میرعزا متفاوت بوده زمینه میرعزا برای کاشان است که شرح آن در ذیل عنوان زمینه تهران خواهد آمد. به جهت اداء حق مطلب و روایت اقوال مختلف در این خصوص ذکر این مورد لازم مینماید که برخی از پژوهندگان نسخ و تعزیه نامه‌ها این چهار زمینه را اینگونه دسته بندی مینمایند کهدر ضمن بحث به دلایل چنین دسته بندی و اختلاف نظر در مورد این چهار زمینه پرداخته خواهد شد:1- مرحوم میرزامحمدروحانی ملقب‌به میرانجم اهل‌شهرستان شازنداستان مرکزی(زمینه‌اراک)2-مرحوم ملا شریف قزوینی ملقب به مداح اهل شهرستان قزوین (زمینه قزوین)3- مرحوم رجاء و ملا مصیب هر دو اهل شهرستان اصفهان (زمینه اصفهان)4- مرحوم سید مصطفی کاشانی ملقب به میرعزا اهل کاشان (زمینه تهران - جدید)بزرگ فلسفه قتل شاه دین این است که مرگ سرخ به از زندگی ننگین استحسین مظهر آزادگی و آزادی است خوشا کسی که چنینش مرام و آیین استنگاهی به تاریخ شبیه سرای(تعزیه نویسی)تعزیه‌نویسان تنها به نوشتن اشعار تعزیه‌ها و سروده‌هایی ک نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...ادامه مطلب

گفت با کرب و بلا کعبه من از تو برترمتو بیابانیّ و من بیت خدای اکبرمکربلا در پاسخش گفتا اگر تو خانه ایمن همه خون خدا می جوشد از بام و درمکعبه گفتا مرد و زن بر گرد من آرد طوافمن مَطاف مسلمین از کِهتر و از مِهترمکربلا گفتا چه گویی هر شب آدینه منمیزبان انبیا از اوّلین تا آخرمکعبه گفتا انبیا بر گرد من گردیده اندتو کجا و من کجا تو دیگری من دیگرمکربلا گفتا که روح انبیا را کعبه ای استآن منم، زیرا مزار زاده ی پیغمبرمکعبه گفتا مرتضی در من به دنیا آمدهاین شرافت بس، که من خود زادگاه حیدرمکربلا گفتا علی بوده سه شب مهمان تومن حسینش را گرفتم تا قیامت در برمکعبه گفتا من صفا و مروه دارم در کناروصف اسماعیل باشد خاطرات هاجرمکربلا گفتا این منم در خیمه گاه و قتلگاهسعیِ هفتاد و دو ثارالله را یاد آورمکعبه گفتا چاه زمزم را کنار من ببینسالها و قرن ها جوشد زدامان کوثرمکربلا گفتا که زمزم را چه با خون حسینزمزم تو آب و من خون خدا را ساغرمکعبه گفتا بوده دَحوُ الارض در دامان منمن همانا بر تمامِ آفرینش محورمناگهان از حقّ ندا آمد، حرم خاموش باشتو کجا و کربلا هر چند هستی محترمهستی تو خلقت تو از طفیل کربلاستچند می گویی که من از کربلا بالاترمکربلا دارد به کلّ آفرینش افتخارکربلا گوید که من عرش خدا را زیورممن مزار پاک هفتاد و دو ثاراللّهیممن هم آغوش ابوالفضل و علیِّ اکبرممضجع العشّاق فرموده علی نام مراشاهدم این دامن سرخ شهادت پرورماشگ زهرا ریخته در دامن گلزار منعِطر جنّت می دمد از لاله های پرپرمذره ای از خاک من، درد خلایق را دواستخون ثارالله می جوشد زهر نخل ترماینکه می بوسند با هم انبیا و اولیادست عبّاس است کافتاده به خاک معبرمگر چه در قلبم فرات و دجله مس جوشد مدامآب آب تشنه گان افکنده بر جان آذرمدر بغل دارم فرات نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...ادامه مطلب

افتخار روستای زرجه بستان احمد آقا

ای که باشی ذاکر شاه شهیدان احمد آقا

ای که کردی صرف عمر خویش در راه حسینی

اندر این ره برده ای رنج فراوان احمد آقا

ای بنازم بر توو صوت خدادادی که داری

ای بباغ معرفت مرغ خوش الحان احمد آقا

آفرین بر مادری کاورد چون تو گوهری را

پروریده چون تو دری را به دامان احمد آقا

زنده کردی با صدایت روح میرزا پاکنفس را

یادگاری از همان مرحوم خوشخوان احمد آقا

نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...

اگر سنگِ مسی را کوه زر کردم ضرر کردماگر اینگونه خود را معتبر کردم ضرر کردممن از "اِلّا جمیلا" یی که زینب گفت دانستمبه غیر از پرچمت هر جا نظر کردم ضرر کردممنم آن تاجرِ یوسف فروشی که نفهمیدمدر این بازار سودی هم اگر کردم ضرر کردممرا جز بی قراری در هوای تو ، قراری نیستبجز خاک تو هر خاکی به سر کردم ، ضرر کردمبرایم دشمنی با دشمنانت منفعت ها داشتاگر از دوستان تو حذر کردم ، ضرر کردملفی خسری که حق گفته بُوَد توصیف حال منکه هر لحظه بدون روضه سر کردم ضرر کردمبه غیر از خاطراتِ راه تو ، ورد زبانم نیستبه غیر از کربلا ، هر جا سفر کردم ضرر کردمنکیر و منکر از من هر چه پرسیدند یادم رفتبجز نام تو هر نامی ز بر کردم ضرر کردم نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...ادامه مطلب

زره پوشی حضرت امام حسین و شمر (امام حسین) حجاب شب را سحر دریده  نسیم صبح ظفر دمیده  پیک شهادت ز ره رسیده  رسیده یاران وداع آخر  الله الله ، الله اکبر (شمر) زمان جنگ و جدل رسیده  چو من کسی در جهان ندیده  که دل ز آل علی بریده  و ننگ و نسیان به خود خرید نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...ادامه مطلب

(امام) ای چرخ دون پرست ز دستت هزار داد تا کی کشم ز دست تو من آه از نهاد این کینه تو چرخ به ما تا به کی روا وارون نمیشوی تو چرا چرخ از عناد از گردش تو خانه دین منهدم شده اف بر تو و به گردش وارونه تو باد (ابالفضل) ای آسمان بس است تو را کینه و عناد از جور اهل کینه و از زاده زیاد وارون چرا نمیشوی ای چرخ پر جفا گشته حسین بی کس و یاور به کربلا بی رحمیت ز چیست بگو سفله پروا بر زاده رسول و به عباس مبتلا (علی اکبر) یا رب برس به داد دل اکبر حزین بینم چگونه سبط رسول نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...

(قانیا) شکر لله کز عطای حضرت جان آفرین سلطنت ما را عطا گردید در روی زمین حضرت عیسی مرادم داد و مریم از کرم سروریم داد بر مردم کهین و از مهین در ولایات فرنگ امروز هستم پادشاه رتق و فتق مملکت باشد مرا زیر نگین ساقیا ده باده ام که امروز روز خرمیست حبذا زین حب و جاه و زین بزرگی آفرین (وزیر) شکر لله قانیا بر تخت شاهی شد مکین ای خوشا آنکس که دارد فال و بخت این چنین بر سر اورنگ جاه اندر فرنگ آسوده حال حضرت عیسی و مریم گشته اند او را معین فروردین اگر عید نوروز است نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...

(جبرئیل) سلام من به تو ای شهسوار کشور غم هلاک نام تو ای اشرف بنی آدم برای گفتن تو این حدیث دشوار است ولی شنو تو ز من حکم حکم جبار است حسن ز سَم‌‌‌‌‌‌‌‌ِ جفا پاره می شود جگرش در آن زمان نه تو باشی نه مادر و پدرش ز دست چرخ جفاجو در آن زمانه حسن کَنَد ز راه جفا پارهء جگر به لگن حسین بی کس تو در زمین کرب و بلا شود شهید به دست مخالفان دغا چو آفتاب سرش را به شهر شام برند به شام بهر تماشای خاص و عام برند به اهل بیت تو آن روز منع آب کنند ز تشنگی دل احباب را کباب نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...

(ابوبکر) بسم الله الرحمن الرحیم ایا جماعت حضار از صغار و کُبار دهید گوش به من تا سخن کنم تکرار منم که خوانده رسول خدا ، صدیق منم به شما رهبر ره تحقیق پس از رسول خدا من خلیفه ام به شما کنید جمله به من بیعت از طریق وفا (عُمر) بدان کسی که قبول خلافتت دارد، عمر بود کسی که سر اندر ره اطاعت دارد، عمر بود اگر به بعد محمد نمی شدی تو به جا نبود هیچ کس لایق این خلافت الله بده تو کنون دست به من تا کنم بیعت که خواهم آنکه بگیرم ز دیگران سبقت (عثمان)ابوبکر صدیق، خلیفه ز نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...

(طارق ابن کثیر) مرا از جان و دل مولا یزید است به نزدم نامه ای از او رسید است که ای طارق ز جا خیز و کمر بند پی فرمان من بار سفر بند حسین کرده خروج بهر خلافت به یک ملک و دو سلطان نیست حاجت ز مکه سوی کوفه گشته عازم روان شو حال با بکر ابن غانم ابابکر بن غانم چیست تدبیر صلاح کار گو ای شیر نخجیر شویم بر کوفیان این لحظه ملحق به همراه سپاه و طبل و بیرق (بکربن غانم) منم هم رأی تو شیر جنگی مکن احمال و سستی و درنگی کنون طارق به تو از جان بکوشم ز جام ظلم و شقوت می نسخه مجلس تعزیه قانیا شاه فرنگ زمینه محمد حسن رجایی زفره ای (رجاء)...